“Mevlana Ulu Sesi” Konseri 21. Uluslararası İzmir Festivali’nde…

Toplam Okunma: 3480 | En Son Okunma: 26.04.2024 - 08:48 Kategori: Konserler

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü, İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu 2007 sanat sezonunu 27 Haziran 2007, Çarşamba günü, İzmir Kültür,Sanat ve Eğitim Vakfı’nın düzenlediği 21. Uluslararası İzmir Festivali kapsamında, Çeşme-Alaçatı Açık Hava Tiyatrosu’nda vereceği Mevlana Ulu Sesi konseriyle kapatıyor. Şefliğini Eser’in Bestecisi Dr. Teoman ÖNALDI’nın yapacağı konser saat 21.30 da başlayacak.

Mevlana Ulu Sesi, İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu 1. Şefi, Devlet Sanatçısı Dr. Teoman ÖNALDI tarafından, uzun ve özverili çalışmalar sonunda Türk müziği orkestra ve korosu için bestelenmiştir.

Eserin Librettosu; Farsça, Arapça, Divan şiirimiz, geleneksel Türk müziği vb. konularda bir çok çalışması bulunan geleneksel Türk sanat müziği bestecisi ve yazar Rüştü ŞARDAĞ(1915-1994) tarafından Mevlana’nın çeşitli eserlerinden yararlanılarak büyük bir titizlikle yazılmıştır.
İlk seslendirimi 8 Aralık 1991’de Manisa’da, büyük çaplı ilk seslendirimi ise 19 Aralık 1991’de İzmir AKM’de gerçekleştirilen Mevlana Ulu Sesi geleneksel Türk müziği ses sistemini esas alan çoksesli bir yapı içinde, Türk müziği orkestrası ve korosu için bestelenmiş, iki saat süren bir eserdir. Dr. Teoman ÖNALDI eserinin içeriğini ve müzikal özelliklerini, partisyonun başında kendi el yazısıyla şöyle özetlemiş:

“Türk müziğinde bugüne dek, değişik bir görüş açısı içinde çoksesliliği içeren, Türk çalgılarının kullanıldığı Türk müziği orkestra ve korosu için bestelenmiş, süresi iki saati aşkın bir eser ilk defa meydana getirildiği için, bu eserim hakkında bazı açıklamalar yapmak gereğini duydum. Böylece bazı zihinlerde belirebilecek sorular da cevaplandırılmış olacaktır.
1- Eser, değerli hocam Rüştü ŞARDAĞ’ın uzun araştırma ve çalışmalar sonucu yazmış olduğu Mevlana Ulu Sesi librettosunun tamamen Türk müziği ses sistemi ve kalıpları içinde çoksesli bir anlayışla bestelenmesi sonucu ortaya çıkmıştır.
Bestelenen bölümleri şu şekilde incelemek mümkündür:
a) İşlenen değişik konuları anlamlarıyla uyum sağlayacak enstrümantal müzikler.
b) Yine aynı şekilde koral bölümler.
c) Eserde rol alan kişileri temsil eden solistlerin rol kişiliklerine uygun müzik temaları ve ezgileri.
2- Eserin müziğinde tamamen Türk müziği ses sistemi hakimdir.
3- Türk müziğinde kullanılmaktan olan, hatta az kullanılan birçok makama yer verilmiş olup bol geçki yapılmıştır.
4- Makamlarımız kendi karar perdelerinin üzerinde kullanıldığı gibi başka perdeler üzerine aktarılarak da kullanılmıştır.
5- Makam anlayışını bozmamak kaydı ön planda tutularak sık sık çoksesliliğe yer verilmiştir. Türk müziği armonisinin temellerini atan rahmetli hocam Kemal İLERİCİ’nin dörtlüsel sisteminden yararlandığını burada belirtmeliyim.
6- Çoksesli bölümlerde perdelerimizin gelenekte olduğu gibi kullanılması.
7- Türk müziğindeki küçük usullerin değişik ritimler içinde prozodi kurallarına da uyularak kullanılmış olmasını yanında bazı büyük usullere de (örn: Durak evferi gibi) yer verilmesi.
8- Yaylı çalgıların yay bağlarının ve nefesli çalgıların nefes işaretlerinin titizlikle yerleştirilmiş olması.
9- Her bölüm başına metronom sayısının konulmuş olması.
10- Nüans işaretlerine önem verilmesi.
11- Ritm çalgılarının çeşitliliği.
12- Türk müziği üslubunun hakimiyetinin yanında eserin sahne kantatı, oratoryo veya opera tarzında icra edilebilme kapasitesinin bulunması.
13- Türk müziği hakkında genel fikir edinmek isteyenlerin yanında bu türde çalışma yapacak kuşaklara yol gösterici bir mahiyet taşıması.”(Kaynak: Ayhan SARI “Mevlana Ulu Sesi 21. İstanbul Festivalindeydi.” ORKESTRA DERGİSİ, Sayı: 239, 1993, İSTANBUL)

Geleneksel Türk Sanat müziğimizin günümüzdeki sanatsal yansımaları açısından çok önemli olarak niteleyebileceğimiz eseri seslendirecek olan İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu’na başarılar diliyoruz.
Musiki Dergisi

Hoşgeldiniz